Nguồn gốc của tên này đã đi vào truyền thuyết: một đồn lính có nhiệm vụ canh gác sông Sài Gòn có lẽ đã được thiết lập tại địa điểm hiện thời của trụ sở của Sở Thanh tra và dãy nhà phụ thuộc. Đồn này đóng ngay giữa một khu rừng gồm toàn cây dầu cao lớn trong đó có một cây đạt kích thước thật là hùng vĩ. Đó thật là một cây dầu duy nhất. Đặc điểm này khiến cho dân bản xứ đặt tên đồn đó dưới tên Thủ Dầu Một. Sau khi đồn này bị dẹp bỏ, một ngôi chùa được dựng lên cũng ngay trên địa điểm đó, sau đó chùa bị phá hủy để xây trụ sở của sở Thanh tra, văn phòng làm việc, trại… và đặt tên Thủ Dầu Một cho thị trấn trở thành tỉnh lỵ này.
Dưới thời Nhà Nguyễn của người An Nam, tỉnh mang tên Bình An.
Trích lược trong : « MONOGRAPHIE DE THUDAUMOT. 1909 »
Bài từ Facebook của Văn Phúc
